Chúng ta nương theo Đạo lý tu hành để tìm sự giải thoát, giác ngộ. Khi đó, có hai điều: Một là, đạo lý tâm linh từ người đó dạy cho chúng ta. Hai là, phẩm hạnh cao đẹp của người đó làm tấm gương cho chúng ta noi theo. Trong bao nhiêu yếu tố, bao nhiêu tiêu chuẩn để ta nương theo một người mà tu tập như vậy, thì nổi bật lên giữa nhân loại có một con người kiệt xuất phi thường, đó là Đức Phật. Đức Phật là một người hoàn hảo trên mọi phương diện.
Đức Phật dạy đạo lý tuyệt vời, hoàn hảo mà mấy nghìn năm đã trôi qua, càng lúc nhân loại càng yêu quý, càng kính phục. Không ai có thể bác bỏ được một giáo lý nào mà Đức Phật đã dạy. Khoa học càng ngày càng tiến bộ thì người ta lại thấy Đạo Phật càng hợp lý. Còn có một vài tôn giáo mà khi khoa học tiến bộ rồi, thì người ta thấy giáo lý của tôn giáo đó là không còn thích hợp nữa, không còn đúng nữa. Riêng Đạo Phật, khoa học càng tiến, người ta thấy Đạo Phật càng hay.
Nhân loại có một người vĩ đại tuyệt đối trên mọi phương diện như vậy, Người đã để lại một đạo lý cực kỳ quý giá, hợp lý, hoàn hảo cho nhân loại. Chỉ có điều là ngôn ngữ của mấy nghìn năm xưa, bối cảnh của mấy nghìn năm xưa, thì đôi khi ngày hôm nay ta không hiểu được hết, mà ta phải cố gắng lý giải, phân tích cho dễ hiểu đối với thời đại hôm nay.
Ngoài những đạo lý đó, phẩm hạnh của Đức Phật là không có một hạt bụi nhỏ. Từ lời ăn tiếng nói, từ ánh mắt nhìn, mỉm cười, từng bước chân đi, không có điều gì dư thừa và không có một điều gì sai lầm trong suốt cuộc đời của Đức Phật, kể cả khi Ngài chưa đắc Đạo. Người thật đặc biệt như vậy. Khi người Đắc Đạo có vô số Chư Thiên, Ma Quỷ Thần khắp nơi đều nhìn Đức Phật từng ngày, từng giờ. Trong phòng Ngài nằm ngủ cũng như trong đời sống của Người, không bao giờ bắt gặp có một cử chỉ thừa hay một lời nói dư, tất cả đều đẹp cực kỳ như một bức tranh hoàn hảo. Nên dù không nghe Đức Phật giảng, chỉ ngắm nhìn tư cách của Phật, thì người ta đã học được vô số điều hay rồi.
Ngoài ra, Đức Phật còn có một dung nhan kỳ tuyệt. Trong kinh ghi lại, Ngài có 32 tướng tốt và 80 vẻ đẹp. Toàn thân Ngài ánh lên như màu hoàng kim vàng óng ánh như phát ra hào quang. Ban ngày, ta không nhìn thấy rõ, nhưng mà đêm xuống, nơi nào có Đức Phật thì nơi đó tỏa ra ánh sáng dịu dàng, đó là mắt con người nhìn. Còn mắt của Chư Thiên nhìn, thì thấy nơi thân Phật tỏa ra hào quang rực rỡ như ánh mặt trời. Tóc, mắt, lông mày tay chân của Đức Phật – tất cả đều đẹp tuyệt vời. Và như vậy, chúng sinh đều hoan hỷ, yêu thích lạ lùng khi ngắm nhìn Đức Phật.
Trích bài giảng “Trọn lòng theo Phật” – Thượng tọa Thích Chân Quang.