Chúng ta muốn học tập theo Phật, muốn học tập theo chư Phật Bồ Tát, chúng ta ngày nay sở dĩ không có cách gì thông tình, không có cách gì đạt lý, tức là cánh cửa thứ nhất không thể bước qua. Đây là do cái chướng ngại nghiêm trọng nhất. Chướng ngại này chính là “ngã”, “ngã” không buông xả. Có “ngã” là có tư tâm, là có tự tư tự lợi, thế là tình không thông, lý cũng không thể thông đạt. Trong Kinh Kim Cang, Thế Tôn hết lòng hết dạ khuyên chúng ta phải “không tướng ngã, không tướng nhân, không tướng chúng sanh, không tướng thọ giả” thì chúng ta liền thông ngay. Có tướng ngã, có tướng nhân, có tướng chúng sanh, có tướng thọ giả là không thông. Bốn tướng, cái việc này có hay không? Có! Lý sự vô ngại. Ngại ở chỗ nào vậy? Ngại ở chỗ trong tâm chúng ta có chấp trước. “Có” chính là dính tướng. Có chấp trước là hỏng rồi.
Làm sao có thể đem chấp trước phá sạch, đây là Phật pháp. Muốn phá chấp trước, trước tiên phải bắt đầu từ việc chấp trước phai dần. Chúng ta đem sự việc này mỗi ngày xem một tan nhạt bớt. Công phu đến một giai đoạn thì bỗng nhiên sẽ thông đạt, họ đã có chỗ ngộ. Cái thông đạt này, cái chỗ ngộ này không có điểm dừng. Chúng ta mới ngộ nhập một khâu, giống như cái cây vậy, bạn mới thông đạt đến một cái cành nhỏ. Cành nhỏ còn có cành lớn, cành lớn còn có thân nhỏ, thân nhỏ còn có thân lớn, không thể kết thúc, phải liên tục không ngừng. Cho nên, muốn từ bỏ tự tư tự lợi thì phải thường xuyên nghĩ cho chúng sanh, hãy thường xuyên nghĩ cho toàn thể xã hội, như vậy là có thể phai nhạt bớt chấp ngã của chúng ta, phai nhạt bớt tự tư tự lợi. Nhất định phải biết quán sát căn cơ. Hiện nay căn cơ của chúng sanh như thế nào, chúng ta nên dùng phương pháp gì để giúp đỡ họ? Chúng ta thử xem xã hội hiện nay, mọi người đều không đọc sách Thánh Hiền, đều không bị giới luật kỷ cương, lễ nghi ràng buộc nữa. Chúng ta phải hiểu hiện trạng, nếu như chúng ta vẫn dùng sách Thánh Hiền, dựa vào sách này, cứ đem y nguyên trong đó ra để chỉ dạy họ thì họ không thể tiếp nhận, văn tự còn xem không hiểu. Họ đã phóng đãng và trở thành thói quen, trở thành tập khí, chúng ta dùng giới luật để ràng buộc họ thì rất khó. Ấn Quang Đại sư hiểu được đạo lý này, cho nên Ngài dùng Cảm Ứng Thiên, dùng Âm Chất Văn, dùng Liễu Phàm Thứ Huấn để khuyến hóa thế nhân, vừa khế cơ lại không trái với lý. Ấn Tổ cách chúng ta rất gần, cho chúng ta gợi ý rất lớn. Chúng ta ngày nay cần phải đem Kinh điển đơn giản hóa. Cho nên, tôi khuyên các đồng tu, chúng ta ngày nay học tập nhất định phải biết vào sâu, ra cạn. Vào sâu là việc của bản thân chúng ta, biểu hiện ở bên ngoài là phải ra cạn. Trong Nội Điển Giáo Học, tôi đã nói với mọi người bốn chữ “giản, dễ, cạn, rõ”, chúng ta mới có thể thu được hiệu quả. “Đơn giản chứ không phức tạp, dễ chứ không khó, cạn chứ không sâu, rõ chứ không mơ hồ”, chúng ta làm được bốn chữ này thì có thể khế cơ. Bất luận là ở ngôn ngữ hay là ở văn tự, đều phải dùng bốn chữ này làm tiêu chuẩn.
TÔN SƯ TỊNH KHÔNG CHỦ GIẢNG
TRÍCH THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN,TẬP 54