Có lần tôi giảng về quan hệ hai giới ở trường đại học, giảng cả ngày, có bạn nói: “Thầy Thái, chúng em cảm thấy lời thầy giảng rất có lý, nhưng dung mạo cũng rất quan trọng mà”.
Người bây giờ đối với sự đẹp xấu có biết phân biệt không? Cái gì là đẹp? Có một câu nói là “đẹp tức là trong tâm có tình thương”, đây là nắm được căn bản của cái đẹp. Cái đẹp chia thành hai loại, một loại là vẻ đẹp bên ngoài. Vẻ đẹp bên ngoài cũng có tiêu chuẩn, người bây giờ đối với vẻ đẹp bên ngoài có tiêu chuẩn gì? Ốm. Tôi thật sự cảm thấy không thoải mái chút nào. Các bạn coi khuôn mặt người đó, nếu như giống vầng trăng tròn thì nhìn rất dễ chịu. Tướng mặt của Trung Hoa rất có lý, mặt chúng ta nếu như hốc hác, nghĩa là sao? Không có phước. Tướng do tâm sanh, một người rất khắc nghiệt, mặt của họ sẽ ngày càng ốm o. “Chu Tử trị gia cách ngôn” có nói “Khắc bạc thành gia, lý vô cửu hưởng”, một người rất khắc bạc, lúc nào cũng so đo với chú bác mình, thì sẽ không tồn tại lâu. Cho dù họ kiếm được một số tiền, con cái họ sẽ học được điều gì? Học được sự khắc bạc. Con cái khắc bạc, trước tiên sẽ khai đao với ai? Cho nên người tính thật sự không bằng trời tính.
Một người đẹp thật sự, không phải các bạn vừa nhìn vào liền nói, sao mà mũi thật giống mũi, mắt thật giống mắt, cái đẹp này không thể lâu dài. Rất nhiều bạn nữ, các bạn coi vừa nhìn vào thì thấy bạn đó bình thường, sau đó nhìn lần thứ hai, nhìn lần thứ ba, càng nhìn càng đẹp, đó là gì? Tiếng Mân Nam nói là “sanh duyên”, càng nhìn càng thấy bạn đó có duyên, càng nhìn càng dễ chịu. Sự dễ chịu đó không phải từ khuôn mặt toát ra, mà từ đâu? Từ sự lương thiện trong tâm bạn đó. các bạn sẽ thấy nói chuyện với bạn đó, làm việc cùng bạn đó, sẽ cảm thấy thoải mái lạ lùng, có một số bạn nữ, lần đầu tiên nhìn các bạn thấy rất xinh đẹp, nhìn lần hai, nhìn lần ba, càng nhìn càng xấu, tại sao? Bạn đó thường ngạo mạn, thường coi khinh người khác, trong tâm không lương thiện. Cho nên ngũ quan của một cô gái có chuẩn tới đâu đi nữa, cho các bạn nhìn không quá một tháng, sau một tháng đó là nhìn vào đâu? Nhìn vào nội tại. Lấy một người vợ xinh đẹp tới đâu cũng cùng lắm bao lâu? Xinh đẹp tới đâu, nếu họ không lương thiện, đảm bảo các bạn ba tháng sẽ muốn phát điên rồi, còn ở đó thưởng thức được sao!
Cho nên con người phải biết vẻ đẹp thật sự nằm ở đâu. Các bạn ngay cả điểm này cũng không biết thưởng thức, thì sẽ phán đoán sai lầm. Người nam bây giờ có biết phán đoán không? Người nam bây giờ tiêu chuẩn lấy vợ là nhìn coi có đẹp không. Kết quả sau khi lấy về, hối hận luôn. Chúng tôi có một trưởng bối rất thú vị, ông nói: “Nhìn mấy cô gái ăn cơm, cảm thấy nuôi một cô vợ rất đơn giản, do cơm chỉ ăn một chút xíu, thức ăn cũng ăn một chút xíu”. Cho nên ông thấy nuôi một cô vợ chắc là không khó. Kết quả sau khi lấy về, cảm thấy rất khó, do tủ quần áo của vợ ông mãi mãi thiếu một bộ đồ, ông mới biết cơm rất rẻ, nhưng quần áo rất đắt. Làm người nữ không trọng cái bên trong, mà trọng cái bên ngoài, như vậy chồng của họ đảm bảo sẽ mệt mỏi đuối sức, khi cùng vợ đi dạo phố chắc chắn áp lực rất lớn.
Và vẻ đẹp của một người nữ, gọi là vẻ đẹp bề ngoài có thể giữ gìn bao lâu? Giữ được 10 năm đã không đơn giản rồi. 10 năm này, SK-II không biết đã bôi hết mấy bình. Mỗi ngày luôn ở đó lo lắng khuôn mặt của mình sẽ bị già, tôi thấy chỉ lo lắng cái này thôi đã làm mất tác dụng của SK-II rồi. Cho nên tôi thường nói, người nữ nào cười lên thấy đẹp nhất? Nữ sĩ Hứa Triết, nụ cười đó thật là đẹp, khiến các bạn nhìn vào liền sanh hoan hỉ từ trong đáy lòng. các bạn coi khi cô hơn 100 tuổi, nếp nhăn cũng không nhiều, cười lên giống như em bé vậy, đó thật sự là vẻ đẹp từ trong toát ra ngoài.
Khi các bạn chỉ coi trọng vẻ đẹp bên ngoài, sẽ còn hại tới thế hệ con cái mình, chúng ta nhìn thấy bây giờ rất nhiều cha mẹ sanh con gái, cưng chiều muốn chết, cho nó mặc đồ thật là đẹp. Cái đẹp này là tiêu chuẩn của ai? Tiêu chuẩn của xã hội. Xã hội bây giờ quần áo gì là đẹp nhất? Thời trang, phía sau rách một miếng, phía trước cũng rách một miếng, như vậy mới đẹp. Mấy đứa nhỏ từ nhỏ đã mặc quần áo như vậy, chúng quen rồi, các bạn đã trồng xuống một ác nhân hết sức nguy hiểm trong cuộc đời con cái mình. Nếu như chúng cảm thấy mặc ít mới đẹp, chúng đã khiến người khác không tôn trọng chúng rồi. Có thể chúng vì chuyện ăn mặc, khiến cuộc đời chúng rơi vào rất nhiều tình cảnh nguy hiểm, dẫn tới rất nhiều sự thèm khát dục vọng của người khác giới. Chúng chỉ coi trọng bề ngoài, cuộc đời chúng phần lớn thời gian không phải dùng vào việc bồi dưỡng vẻ đẹp nội tại, không phải nâng cao trí huệ, mà là thường cầm cái gương làm gì? Soi một chút, không chỉ soi một chỗ, còn soi một đống chỗ, vậy là phiền phức rồi. Chúng ta đều không nhìn thấy những vấn đề tệ nạn này.
Cho nên quan điểm về cái đẹp của cha mẹ sẽ ảnh hưởng tới con cái. Bây giờ con trẻ cảm thấy thế nào là đẹp? Hàng hiệu chính là cái đẹp. Khi chúng cảm thấy hàng hiệu là đẹp, cả đời chúng rất có thể sẽ biến thành nô lệ của dục vọng, mỗi ngày chỉ vì muốn kiếm tiền để mua đồ, cuộc đời sẽ hết sức nghèo nàn. Nếu như chúng cảm thấy phải có đồ hàng hiệu mới có thể phô trương vẻ đẹp của bản thân, phải có thân hình đẹp mới có thể phô trương vẻ đẹp của bản thân, chúng sẽ đi sửa sắc đẹp. Chúng ta nói đạo pháp tự nhiên, sửa như vậy, mặc dù nhìn vào hình như rất hợp cái tiêu chuẩn đó, mũi là mũi, miệng là miệng, kết quả vừa cười lên, không hề tự nhiên chút nào, khiến người ta cảm thấy tấm da đó là căng ra, chúng tôi thấy rất nhiều nhân vật công chúng, không chỉ không thấy họ đẹp, còn thấy cả người họ không tự nhiên. Cho nên người bây giờ càng sống càng điên đảo, dùng quần áo, dùng khuôn mặt để giành sự coi trọng, tôn trọng của người khác đối với họ. Có thể nào không? Không thể nào. Họ luôn hao phí thời gian vào những thứ hư vọng, phù hoa, hư hoa, hư vinh này, trong tâm càng ngày càng trống trải.
Bây giờ rất nhiều người đôi mắt có thần không? Không có thần. Khi chỉ có một mình họ, rất mơ hồ; nhìn thấy có người đi tới, có thể sẽ tán thưởng họ một chút, sự chú ý mới quay lại. Tâm trạng, niềm vui của họ đều xây dựng ở việc người khác có nhìn họ thêm một chút không, cuộc đời như vậy tuyệt đối không có niềm vui gì để nói. Mỗi ngày đau khổ, mỗi ngày nghĩ tại sao người ta không nhìn mình, tức chết đi được. Cho nên giá trị quan bây giờ ngày càng lệch lạc, trong tâm chúng ta sốt ruột thay cho họ. Trong “Đệ tử quy” có nói một câu: “Chỉ đức học, chỉ tài nghệ, không bằng người, phải nỗ lực. Còn quần áo, việc ăn uống, không bằng người, không nên buồn”. Điều chúng ta lo lắng là gì? Đức hạnh có tốt không? Học vấn có tốt không? Những phương diện này chúng ta phải mau mau nỗ lực. Không có quần áo hàng hiệu, ăn uống không có sơn hào hải vị, không sao, đây không phải những thứ quan trọng nhất cuộc đời. Cho nên đừng so tiền, đừng so thức ăn, đừng so quần áo, phải so cái gì? So vẻ đẹp nội tâm, so đức hạnh.
Chúng tôi có nói với các bạn nhỏ, có một bộ quần áo không cần tiền, cũng không bị hư, không bị cũ, hơn nữa theo sự gia tăng tuổi tác của các bạn, bộ quần áo này sẽ ngày càng xinh đẹp, càng càng tươi tắn, khi các bạn mặc vào, người khác đều hết sức cung kính với các bạn. Bộ quần áo này tên gì? Bộ quần áo này tên thói quen tốt, đức hạnh tốt. Khi các bạn làm được một điều trong “Đệ tử quy”, các bạn sẽ may thêm một mũi cho bộ quần áo này, làm được một điều là may được thêm một mũi, các bạn đều làm được hết rồi, bộ quần áo này sẽ được may hết sức hoàn chỉnh.
Khi một người thật sự có đức hạnh, không cần yêu cầu người khác tôn trọng họ, không cần yêu cầu người khác tán thưởng họ, thân cận họ, tất cả bạn bè đều sẽ tới thân cận họ, do họ muốn thân cận người nhân ái, họ cũng muốn nâng cao, vẻ đẹp nội tại thật sự có thể khiến cuộc đời cảm thấy được an ổn, trọn vẹn chính là đức hạnh. Cho nên lúc này chính là sao vây quần bên trăng, các bạn chính là mặt trăng, một vầng trăng sáng, tất cả các ngôi sao kia sẽ tự nhiên đến bên cạnh các bạn. Cho nên thật sự có thể quen được bạn tốt, có thể khiến người khác từ thâm tâm tôn trọng các bạn, không phải hàng hiệu bên ngoài, không phải dung mạo, cũng không phải những thứ khác bên ngoài. Con người phải sống cho thực tế, thâm nhập căn bản làm người, bộ quần áo tốt nhất chính là đức hạnh của chúng ta. Cho nên cuộc đời phải truy cầu sự chân thật, đừng truy cầu sự hư huyễn.
Một trong những kinh điển quan trọng nhất của Trung Hoa là “Kinh thi”, bài văn đầu tiên là gì? “Quan quan thư cưu, tại hà chi châu, yểu điệu thục nữ, quân tử hảo cầu”. Tứ thư ngũ kinh của Trung Hoa đều nói về những đại đạo của cuộc đời, mở đầu “Kinh thi” tại sao lại là bài “Quan thư”? Quan hệ ngũ luân thì luân nào then chốt nhất? Vợ chồng. “Quan thư” nói về nguyên tắc tìm người yêu.
Tôi từng diễn giảng ở một trường trung học, tôi hỏi thế nào là “yểu điệu thục nữ”, có một nữ sinh đã nói, tức là người nữ có thân hình đẹp. Ý của thánh nhân truyền tới bây giờ đều đã hoàn toàn biến đổi, cho nên chúng ta có trách nhiệm vì vãng thánh kế thừa tuyệt học. Kế thừa từ đâu? Bắt đầu từ gia đình của mình, trước hết phải dạy cho đúng. Lấy vợ phải lấy vợ gì? Hiền đức. Nếu không lấy phải người vợ không hiền đức, động tí có việc gì liền một khóc hai gào ba thắt cổ, các bạn đi làm ở công ty có ngồi yên được không? Mỗi ngày cứ phải nghĩ vợ mình hôm nay không biết lại diễn vở kịch gì nữa, trong tâm sẽ không an ổn được. Nếu trong nhà bất an, sự nghiệp chắc chắn sẽ không làm lên được.
Tại sao phải nói tới loài chim quan thư này? Ở đây có hàm nghĩa rất sâu xa. Loài chim quan thư này sau khi đã tìm được bạn tình, cả đời không đổi, hết sức chung thủy, trống mái đều có đạo nghĩa, có ân nghĩa. Tại sao phải dùng quan thư để thuật lại đạo nghĩa giữa vợ chồng? Do chúng ta biết người trưởng thành coi trọng nhất là sĩ diện, các bạn nói thẳng, sao anh đối với vợ mình không tốt như vậy? Sao chị đối với chồng mình không tốt như vậy? Đối phương lập tức sẽ thẹn quá hóa giận, chuyện của tôi anh xen vào làm gì! Cho nên “Kinh thi” dùng so sánh này để nhắc nhở các bạn, ngay cả loài chim cũng biết trung thành với bạn đời của mình, loài người chúng ta càng phải nên như vậy. Thật sự hiểu rõ rồi, nghe xong sẽ thấy hổ thẹn, chúng ta không thể nào ngay cả loài chim cũng không bằng. Người không chịu tiếp thu, dùng phương pháp như vậy nhắc nhở họ, cũng sẽ không kết oán thù với họ.
Trong “Quan thư” có nhắc tới, “Sâm si hạnh thái, tả hữu thái chi; sâm si hạnh thái, tả hữu mạo chi”, “hạnh thái” là một loài hoa, chuyên hái về để cúng tế tổ tiên. Các bạn, hạnh thái đều do ai hái về? Đều do con dâu hái về. Con dâu hái về cúng tế tổ tiên, ý nghĩa này hết sức sâu xa. Có một câu nói là “Con trai hiếu, không bằng con dâu hiếu”. Người con dâu này rất hiền đức, khi cô hái hạnh thái về cúng tế tổ tiên gia tộc họ, tổ tiên trên trời linh thiên nhìn vào, cô gái này có đức hạnh, gia tộc chúng ta ít nhất có thể hưng thịnh ba đời. Ngược lại, nếu như cô con dâu này không hiền đức, hái hoa hạnh thái này, tổ tiên trên trời linh thiên cũng phải chảy nước mắt. Cho nên nói lấy một người vợ tốt sẽ thịnh vượng ba đời, lấy một người vợ không tốt sẽ bại vong ba đời, cho nên lấy vợ phải chú trọng sự hiền đức.
[Trích Chương “Hội Ngộ” – “Làm Sao Xây Dựng Quan Hệ Hai Giới Hòa Hợp Tôn Trọng”]
……………………….
Thầy Thái Lễ Húc