Một cơ thể khỏe mạnh không đơn giản chỉ chăm chăm vào thể lực mà tinh thần cũng rất quan trọng. Để có một tinh thần khỏe mạnh nhiều người tìm đến các phương pháp khác nhau. Ngồi thiền chính là phương pháp được nhiều người áp dụng nhất. Ban đầu thiền chỉ được các nhà sư trong chùa sử dụng nhiều. Sau này việc ngồi thiền được sử dụng phổ biến rộng rãi hơn ra bên ngoài.
Mục lục
Tác dụng của ngồi thiền
Ngồi thiền đem lại cho chúng ta rất nhiều những công dụng. Có thể kể đến là: thiền yoga mang đến một thân hình khỏe mạnh; thiền dùng để chữa bệnh và thiền để cho tâm tránh những kích thích quá độ làm tổn thương
Cách ngồi thiền yoga
Có ba phương pháp ngồi thiền yoga là: ngồi xếp bằng, ngồi kiết già, ngồi bán già mà chúng tôi sẽ nói rõ hơn ở phần dưới. Vị thế khóa của hai chân đó là tạo sức ép lên hai luân xa ở dưới cùng cơ thể, khiến dòng năng lượng có khuynh hướng đi lên nuôi dưỡng các trung tâm lực dọc theo cột sống và kiểm soát toàn bộ hệ thần kinh. Những thí nghiệm khoa học cách ngồi thiền yoga cho thấy chúng ta giữ vững được tinh thần vững chải, vóc dáng khỏe đẹp, dẻo dai.
Mời các bạn xem video Tư thế thiền Yoga và kĩ thuật thở khi thiền:
Cách ngồi thiền chữa bệnh
Không phải bất cứ căn bệnh nào cũng được trị bằng thuốc. Có nhiều căn bệnh vốn nằm ở trong tâm chúng ta. Bị ở đâu thì chữa ở đó, thiền chính là biện pháp được áp dụng để chữa bệnh đạt hiệu quả cao. Để ngồi thiền chữa bệnh, chúng ta hãy kiên trì thực hiện theo các tiêu chí sau đây:
- Không gian thiền chữa bệnh: chọn một không gian thực sự yên tĩnh, nơi không có người qua lại.
- Mỗi ngày ngồi thiền khoảng một tiếng.
- Giữ tâm hồn tịnh khi bắt đầu ngồi thiền.
- Kết hợp ngồi thiền kết hợp với chế độ ăn chạy không thịt cá, dầu mỡ.
Hiện nay ở Việt Nam đã áp dụng rất nhiều phương pháp ngồi thiền chữa bệnh cho bệnh nhân. Điều quan trọng hơn là phải tìm được thầy chỉ dạy cho những bước cơ bản. Nếu chúng ta tập sai sẽ để lại những hậu quả nguy hiểm.
Cách ngồi thiền tĩnh tâm
Khi ngồi thiền tĩnh tâm, ta thả lỏng cơ thể, duy trì nhịp thở đầu đặn. Tuyệt đối loại bỏ những suy nghĩ về công việc, về cuộc sống để tâm hồn thư thái. Khi ngồi thiền tĩnh tâm cần lưu ý các vấn đề sau:
Thiền rèn cho chúng ta một cái tâm tĩnh
- Nên ngồi thẳng lưng, hai chân bắt chéo theo tư thế mình cảm thấy thoải mái nhất.
- Giữ nhịp thở đều đặn trong suốt quá trình ngồi thiền.
- Tay được đặt tự do theo ý thích của mình, miễn sao thấy thoải mái. Có thể đặt ngửa tay lên đùi, úp tay xuống đùi, đặt hai tay vào lòng,…
- Ta nhắm mắt hoặc mở mắt tùy ý. Thông thường các thầy khuyên chúng ta nên nhắm mắt để không nhìn thấy điều gì tâm sẽ tĩnh hơn. Nếu thấy khó chịu hãy mở mắt ra nhưng hãy mở mắt ra nhìn xuống đất chẳng hạn.
- Đối với người mới bắt đầu, ngồi thiền tĩnh tâm không nên ép ngồi quá lâu khoảng chừng 5 phút là được. Sau đó thì cứ thế tăng dần tùy theo khả năng.
- Có thể mở nhạc thiền để tập trung tốt hơn. Cũng như bao cách thiền khác hãy chọn những nơi thật yên tĩnh.
5 kiểu ngồi thiền tốt nhất
Ngồi xếp bằng
Ngồi xếp bằng là kiểu ngồi phổ biến nhất vì nó dễ thực hiện
Ngồi thiền kiểu xếp bằng hay có người gọi là ngồi khoanh chân. Đây là kiểu ngồi phổ biến nhất vì nó dễ thực hiện. Đối với những người mới luyện tập thì đây là cách ngồi dễ nhất. Cách ngồi như sau: Ngồi khoanh chân, thẳng lưng, hai tay thả lỏng trên đầu gối hoặc bắt ấn Tam muội. Nếu ai không có vấn đề về chân thì nên tập luyện các tư thế sau bởi tư thế này chỉ nên áp dụng tạm thời. Vì ngồi xếp bằng nên nó dễ khiến xương sống bạn bị chùng xuống. Điều đó ảnh hưởng khá nhiều đến việc tập trung trong khi thiền của chúng ta.
Ngồi bán già
Kiểu ngồi bán già
Ngồi bán già có nghĩa là ngồi gác chân này lên bắp chân bên kia. Khi ngồi được tư thế này thì cột sống ta sẽ được giữ thẳng, không bị ngã nghiêng những lúc đang thiền sâu. Tư thế này thích hợp với những người chân không quá cứng. Lưu ý trước khi thực hiện ngồi bán già chúng ta nên luyện tập vài các động tác khởi động để cổ chân và đùi được thả lỏn. Bởi cách ngồi này gây mỏi chân và tê chân.
Ngồi kiết già
Kiểu ngồi kiết già
Kiểu ngồi thứ ba là ngồi kiết già. Ngồi kiết già hay được gọi là ngồi hoa sen. Bạn thực hiện cách ngồi này bằng cách xếp bằng tự nhiên, dùng hai bàn tay nắm chân phải từ từ gấp chân lại và đặt bàn chân lên đùi trái. Còn gót chân ép sát bụng, lòng chân thì ngửa lên trời. Lúc này dùng hai ngón tay nắm bàn chân trái gấp lại, đặt chân trái lên đùi phải kéo nhẹ gốt chân vào bụng. Lưu ý bàn chân ngửa lên trời. Trong ba tư thế kể trên thì đây là tư thế khó nhất. Nó đòi hỏi bạn cần có sự kiên trì tập luyện và chịu được những đau nhức ban đầu.
Ngồi kiểu Nhật
Ngồi thiền kiểu Nhật được nhiều người áp dụng. Chỉ cần bạn đặt chân trái lên đùi phải, sao cho phần chân, đầu gối, cột xương sống tạo thành một hình tam giác đều. Tiếp theo là cách đặt tay: Đặt tay phải, cọ lên bàn chân, trên chân trái và tương tự như vậy với bàn chân phải. Nhớ đặt các đầu ngón tay cái trước rốn. Đặt lưỡi vào vòm miệng ngay sau răng và không được mở miệng. Đôi mắt chỉ hơi mở và nhìn xuống phía dưới mặt đất khoảng 45 độ. Chỉ hơi mở đôi mắt vì ở tư thế này nếu như đóng kín lại thì rất dễ trôi vào giấc ngủ. Thở ra và thở vào thật sau, hãy thở ra từ bụng, chậm rãi.
Ngồi trên ghế
Kiểu ngồi thiền trên ghế quan trọng nhất là hãy giữ cho cột sống thẳng với phần dưới của lưng cong. Trường hợp những ai gặp vấn đề về lưng thì nên sử dụng đệm hỗ trợ phần lưng dưới. Hai bàn chân đặt bằng phẳng trên sàn ngay bên dưới đầu gối khoảng 90 độ. Có thể sử dụng đệm để nâng cao chân. Cách ngồi thiền trên ghế rất giúp ích cho những người hay làm việc văn phòng. Giữ một dáng ngồi khỏe khắn, thẳng xướng sống mà còn mang lại một tinh thần tốt.
Hướng dẫn thực hành ngồi thiền
Tư thế cơ thể
Khi ngồi thiền ta có thể chọn tư thế xếp bằng thông thường, ngồi bán già hoặc kiết già,… tùy ý. Lưng nhất định phải thẳng, cằm hơi đưa vào để cột sống được thẳng. Đầu lưỡi chạm nhẹ vào nướu trên. Hai bàn tay buông lỏng đặt trên hai đùi, cũng có thể đặt đan chéo nhau trước bụng. Bởi cái cốt lõi của ngồi thiền chính là tạo được sự thoải mái trong tư thế ngồi. Nếu như bạn không thể giữ được tư thế khi ngồi thiền thì có lẽ đã ngồi sai cách. Cách tốt nhất bây giờ là điều chỉnh lại tư thế cơ thể.
Động tác hít thở
Khi thiền bạn sử dụng hơi thở dài, không vội vàng hay gấp gáp
Đông tác hít thở trong thiền rất quan trọng, nó ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của mỗi người. Có được một cách thiền đúng nhưng nhịp thở không đúng thì tình trạng rối loạn nhịp thở rất dễ xảy ra. Do vậy, khi thiền bạn sử dụng hơi thở dài, không vội vàng hay gấp gáp. Không nên thở mạnh quá mà phải thở ra một cách chậm rãi. Khi thở ra hít vào tưởng tượng như có một mạch máu trogn đầu theo hơi thở mà lưu thông khắp người. Thở ra hít vào 3 lần hoặc nhiều hơn tùy ý. Khi thở xong hãy để hơi thở tự nhiên, nhẹ nhàng không nên cố thở, không kìm ném hơi thở theo ý mình.
Để hít thở sâu cần được sự tập trung. Cần được giảm các kích thích giác quan khác. Trên thực tế những quan sát qua điện não chỉ cần nhắm mắt để loại bỏ thị giác là đã giảm được 50% các kích thích từ bên ngoài. Chính vì vậy, để bổ trợ cho động tác hít thở ta cần khép mắt hờ để loại bỏ những quấy nhiễu bên ngoài.
Tâm thái
Giữ một tâm thái tịnh khi ngồi thiền không phải là điều dễ dàng. Nhiều người rất hay bị xao động bởi những phiền nhiễu xung quanh. Nếu như bạn là người nhạy cảm với tiếng ồn thì hãy chọn một nơi thật vắng vẻ, yên tĩnh để ngồi thiền. Hơn nữa, để ổn định tâm thái thì việc ổn định hơi thở nói ở trên cũng rất quan trọng. Hãy đếm một đến năm hoặc mười rồi dừng lại sau đó dừng lại để bắt đầu. Luyện tập được tâm yên thì bạn đã thành công một phần trong việc ngồi thiền.
Những lưu ý khi ngồi thiền
Nên mặc quần áo rộng thoải mái khi thiền
- Để quá trình ngồi thiền được hiệu quả hãy hoàn thành các công việc trong ngày để tâm an hơn. Ngồi thiền cũng là một nghệ thuật, bạn cần tắm rửa sạch sẽ để cơ thể được thư giãn tốt hơn.
- Khi ngồi thiền nên chọn những bộ quần áo thoải mái tránh mặc những đồ có vải quá cứng và thô hay bó sát.
- Sau khi ngồi thiền tuyệt đối không được đứng dậy ngay mà hãy sử dụng một số động tác thứ giãn để cơ thể hết tê mỏi, khí huyết lưu thông bình thường. Lúc này từ từ buông thõng hai chân, xoay người, xoay hông, cổ tay chân nhiều lần trước khi đứng dậy.
- Dùng hai tay vuốt hai bên sóng mũi từ đầu mũi xuống chót cằm. Xoa hai lòng bàn tay vào nhau cho ấm rồi áp vào mắt. Dùng hai bàn tay xoa bóp dọc theo hai chân, từ đùi dài xuống bàn chân. Xoa ấm hai lòng bàn chân.
- Khi ngồi thiền phải thả lỏng và làm giãn các cơ trên cơ thể nhất là cơ mặt và cánh tay, không gồng mình, gắng sức ngoài việc ráng giữ cho cột sống thật thẳng.
Bài kinh hành thiền
Mời các bạn đón xem video Nhạc ngồi thiền – nhạc tĩnh tâm – nhạc Phật không lời:
Lời kết
Tóm lại, dù ngồi thiền theo tư thế nào thì phải giữ lưng thật thẳng. Đó chính là cái cốt yếu của ngồi thiền song song với cái tâm tĩnh và hơi thở sâu. Lợi ích của việc ngồi thiền không biểu hiện một cách tức thì mà phải qua một quá trình lâu dài. Chúng ta không nên nóng vội mà bỏ cuộc. Hãy kiên nhẫn tập mà không cố tâm chờ đợi, tự khắc hiệu quả sẽ đến. Chúc các bạn có được những giây phút tĩnh tâm và thư giãn với việc ngồi thiền.
Theo Thuyetgiangphatphap.com (Tổng hợp)
