Vì sao phải đọc sách? Đọc sách chí tại thánh hiền, học Thánh nhân, học hiền nhân. Học Phật chí tại làm Phật. Quí vị xem xem Huệ Năng đại sư lúc gặp Ngũ tổ, lần thứ nhất gặp mặt Ngũ Tổ hỏi ngài, ông đến muốn cầu gì? Ngài trả lời rằng con đến muốn làm Phật, tông chỉ rõ ràng. Tôi đến chùa để làm gì? Tôi đến để làm Phật. Ngài phải dạy tôi làm thế nào để làm Phật. Ngài thực sự thành Phật rồi, Hòa Thượng Hoằng Nhẫn đã không cô phụ ngài, y bát truyền cho ngài, ngài thực sự làm Phật. Vậy chúng ta người thông thường học Phật chỉ học suông. Tôi đến chùa để làm gì? Cầu thăng quan phát tài. Không liên quan gì đến Thánh hiền, đến Phật Bồ Tát. Thăng quan phát tài đến nơi này cầu không được, tôi nói cho quí vị biết, Phật Bồ Tát sẽ không gia hộ cho quí vị thăng quan phát tài đâu, tìm sai chỗ rồi.
Phật Thích Ca Mâu Ni một đời khất thực, ngày ăn một bữa, tối ngủ dưới gốc cây. Quí vị cầu Ngài phát tài, đó không phải là sai rồi sao? Cầu với Ngài phát tài, học theo Ngài đi khất thực giống vậy. Quí vị nói xem ngộ nhận lớn như vậy đấy. Đến trước Thánh hiền mà cầu thăng quan phát tài, đó là hủy nhục Ngài, đó không phải là cung kính. Quí vị xem Ngài là người như thế nào? Nếu như muốn thăng quan phát tài, bản thân Ngài xuất thân vương tử, Ngài không xuất gia thì làm quốc vương rồi. Ngài vứt bỏ vương vị, cuộc sống giàu sang ngài buông bỏ để đi khất thực, đó chính là Ngài dạy cho chúng ta. Cho nên thăng quan phát tài quí vị đi tìm Phật Bồ Tát là quí vị tìm lầm người rồi.
Phật là gì? Phật là Thánh nhân. Thánh là gì? Dùng lời hiện đại để nói chính là một người đã thấu rõ rồi, đối với vũ trụ, vạn hữu, nhân sanh. Đây rốt cuộc là việc gì vậy? Là họ đã rõ ràng tất cả, đã thấu đáo toàn bộ rồi. Như vậy người Trung Quốc gọi là Thánh nhân. Cho nên Thánh nhân là người đã rõ ràng, phàm phu là người hồ đồ. Phật Bồ Tát là Thánh hiền nhân. Phàm phu đích thực là mê hoặc điên đảo. Chúng ta không muốn mê hoặc điên đảo, hi vọng làm một người rõ ràng. Vậy quí vị hi vọng làm người rõ ràng, quí vị tìm Thánh hiền, tìm Phật Bồ Tát thì tìm đúng người rồi. Họ sẽ dạy cho quí vị đàng hoàng, điều này chúng ta phải hiểu cho rõ ràng, hiểu cho thấu đáo. Cho nên nhập môn trước tiên phải cắm rễ, rễ lớn gốc lớn chính là hai câu nói, Phật nói “hiếu dưỡng phụ mẫu, phụng sự sư trưởng”. Người xưa nói là “hiếu thân tôn sư”, đây là đại căn bản của thánh hiền Phật Bồ Tát trong thế gian xuất thế gian. Phải bắt đầu làm từ đây. Đây là giáo dục luân lý đạo đức.
(Trích: Tịnh Độ Đại Kinh Giải Diễn Nghĩa, tập 190)